Postęp jest potrzebny i nieunikniony, a my jesteśmy sprytni. „Work smarter not harder” (pracuj sprytniej nie ciężej) to nasze hasło, zgodnie z którym bierzemy się za usprawnianie wszystkiego dookoła. Chcemy ulepszać nawet naturę bo taka już jest nasza natura. Wiemy lepiej. Chociaż już nie raz się okazało, że nie każda zmiana wychodzi nam na dobre, nie ustajemy w naszych staraniach.
Chcąc oszczędzić sobie wysiłku i ruchu, stworzyliśmy zamknięte otoczenie w mocno ograniczonej przestrzeni, przystosowane do spędzania czasu na siedząco. Kiedy większość czasu spędzamy w pomieszczeniach, nasze ciało adoptuje się do otoczenia. Mięśnie oka przyzwyczajają się do patrzenia na małe odległości. Pracują tylko w niewielkim zakresie swoich możliwości. W naturalnym otoczeniu na przemian patrzymy daleko albo przyglądamy się czemuś z bliska. Nasze oczy przez cały czas wykorzystują pełnię swoich możliwości. W zamkniętych pomieszczeniach mięśnie naszych oczu przyzwyczajają się do pracy w jednym ustawieniu – od kilkunastu centymetrów do kilku metrów.
W biurze i w domu nie mamy okazji ani możliwości wykorzystania pełnych możliwości naszego ciała
Małe odległości w których się poruszamy oraz meble ograniczają rodzaj, intensywność, ilość i zakres ruchów. Przez cały dzień powtarzamy te same ruchy w powtarzających się sekwencjach. Codziennie. Siadamy i siedzimy, przystosowując naszą postawę do kształtu i miękkości fotela samochodowego, biurowego, domowego i do kanapy. Patrzymy w monitor napinając mięśnie szyi i barków i pochylając głowę. Piszemy na klawiaturze przebierając palcami z rękami opartymi na blacie. Sięgamy po przedmioty znajdujące się najczęściej w zasięgu rąk. Od czasu do czasu wstajemy i robimy kilka kroków, aby znów usiąść. Nie tylko nie wykonujemy wszystkich ruchów, jakie możemy i powinniśmy wykonywać ale poruszamy się w bardzo ograniczonym zakresie. Po latach utrzymywania przez większość czasu tych nienaturalnych pozycji nasze ciało się odkształca, zastyga i sztywnieje. Ścięgna, stawy, powięź i mięśnie przyzwyczajają się do nienaturalnych, zbyt małych i zbyt dużych obciążeń i naprężeń. Stają się mniej elastyczne, krótsze, słabsze i mniej wytrzymałe.
Wiele schorzeń i dolegliwości jest spowodowanych przez otoczenie w którym żyjemy i sposób w jaki żyjemy
Obciążenia, których doświadczamy w naszym wygodnym, sztucznym świecie, w którym spędzamy większość czasu są zupełnie inne od obciążeń doświadczanych w naturalnym otoczeniu i w naturalnym ruchu. Wg Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), brak ruchu jest czwartą pod względem częstotliwości przyczyną śmierci osób dorosłych i powoduje 9% przedwczesnych zgonów. Jedna godzina siedzenia skraca życie o prawie 21 minut. Spędzając 8 godzin dziennie w pozycji siedzącej, przez 40 lat pracy, skracamy swoje życie o 3 lata. Do tego dochodzi jeszcze siedzenie w samochodzie, środkach transportu, przed telewizorem i komputerem. To bardzo dużo siedzenia.
W literaturze medycznej znajdziemy opisy ponad 10 000 badań, w których udowodniono że częste, długotrwałe siedzenie podczas pracy, dojazdu do pracy i oglądania telewizji wieczorami, znacząco i niekorzystnie wpływa na nasz układ sercowo-naczyniowy, odpornościowy, oddechowy, mięśniowy i kostny. A także na wszystkie nasze organy: mózg, serce, płuca i wątrobę. Zakłóca metabolizm i perystaltykę jelit, zwiększa otyłość i ryzyko cukrzycy, wzmaga działanie i skutki stresu, obniża nastrój i upośledza procesy poznawcze.
Wiele badań wykazuje, że efektów długotrwałego siedzenia nie da się odwrócić ćwiczeniami czy innymi, korzystnymi dla zdrowia nawykami.
“Nawet jeśli dobrze się odżywiamy i codziennie poświęcamy godzinę na ćwiczenia fizyczne, to fakt, iż resztę dnia spędzamy w pozycji siedzącej, zmniejsza lub nawet w ogóle anuluje korzyści płynące z treningu. I tak nasz tryb życia trzeba uznać za siedzący”. Starrett Kelly
Typowy pracownik biurowy spędzający większość czasu na siedząco ma więcej uszkodzeń układu mięśniowo-kostnego niż przedstawiciel jakiejkolwiek innej branży, w tym budownictwa, przemysłu metalurgicznego czy transportu.
Jak możemy wykorzystać tę wiedzę i naprawić problem? Odpowiedź jest prosta. Ludzkie ciało skonstruowane jest tak, że o ile nie śpi, powinno się ruszać. Od tego zależy jego normalne funkcjonowanie. Ciało człowieka jest stworzone do ruchu i to ruch utrzymuje je w zdrowiu.
Powiedzenie „work smarter not harder” może wcale nie być takie sprytne jak nam się wydaje. Przynajmniej nie w każdym przypadku. Paradoksalnie, wiele ułatwień w naszym codziennym życiu osłabia i deformuje nasze ciało. Usprawniliśmy nasze życie tak „sprytnie”, że pozbawiliśmy się codziennej dawki zdrowego ruchu i wysiłku, którego potrzebujemy. Tak samo, jak tlenu, wody i jedzenia.
